Mahkamah dunia arah negara tangani ancaman perubahan iklim

THE HAGUE: Mahkamah tertinggi Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) pada 23 Julai berkata negara-negara mesti menangani “ancaman mendesak dan wujud” perubahan iklim dengan bekerjasama untuk membendung pelepasan gas.

Pendapat itu disampaikan sesuai dengan penetapan untuk menentukan tindakan undang-undang melibatkan alam sekitar pada masa depan.

Pendapat Mahkamah Keadilan Antarabangsa (ICJ), juga dikenali sebagai Mahkamah Dunia, segera dialu-alukan oleh kumpulan alam sekitar.

Pakar undang-undang berkata ia adalah kemenangan bagi pulau kecil dan negara-negara muka bumi rendah yang telah meminta mahkamah menjelaskan tanggungjawab mereka dalam isu perubahan iklim.

“Perjanjian perubahan iklim menetapkan kewajipan ketat ke atas semua negara,” kata Hakim Yuji Iwasawa, sambil menambah bahawa gagal mematuhinya adalah pelanggaran undang-undang antarabangsa.

“Negara-negara mesti bekerjasama untuk mencapai sasaran pengurangan pelepasan yang konkrit,” katanya sambil membacakan pendapat mahkamah itu.

Beliau berkata bahawa rancangan iklim negara mestilah bercita-cita tinggi dan secara kolektif mengekalkan piawaian untuk memenuhi matlamat Perjanjian Paris 2015 yang termasuk cuba mengekalkan pemanasan global di bawah 1.5 darjah Celcius.

Di bawah undang-undang antarabangsa, beliau berkata, “hak asasi manusia untuk persekitaran yang bersih, sihat dan mampan adalah penting untuk menikmati hak asasi manusia yang lain”.

Terdahulu, Hakim Iwasawa menggariskan punca masalah itu dan keperluan untuk tindak balas kolektif.

“Pelepasan gas rumah hijau jelas disebabkan oleh aktiviti manusia yang tidak terhad di peringkat wilayah,” tambahnya.

Walaupun perjanjian itu tidak mengikat, namun perbincangan 15 hakim ICJ memberi kesan dari segi perundangan dan politik.

Kes iklim masa depan tidak akan dapat mengabaikannya, kata pakar undang-undang.

“Ini adalah permulaan era baru dalam tanggungjawab iklim di peringkat global,” kata Encik Danilo Garrido, peguam bela daripada kumpulan Greenpeace.

Dua soalan yang diajukan oleh Perhimpunan Agung PBB kepada hakim untuk dipertimbangkan ialah: apakah kewajipan negara di bawah undang-undang antarabangsa untuk melindungi iklim daripada pelepasan gas rumah hijau; dan apakah akibat undang-undang bagi negara yang merosakkan sistem iklim?

Dalam sesi dua minggu pada Disember 2024 di ICJ, negara kaya memberitahu hakim bahawa perjanjian iklim sedia ada, termasuk Perjanjian Paris 2015, yang sebahagian besarnya tidak mengikat, harus menjadi asas untuk memutuskan tanggungjawab mereka.

Negara membangun dan negara pulau kecil berhujah untuk membendung masalah pelepasan dengan lebih berkesan, bantuan kewangan perlu disediakan.

Peguam berkata masalahnya ialah negara-negara biasanya enggan berbuat demikian. - Reuters