Serangan peranti Hezbollah cetus debat undang-undang

WASHINGTON: Letupan peranti yang menyasarkan anggota kumpulan Hezbollah di Lebanon minggu ini telah mencetuskan perdebatan dalam kalangan pakar undang-undang antarabangsa: Adakah serangan sedemikian sah?

Khususnya, sarjana undang-undang dan peguam bela bertanya sama ada ia melanggar undang-undang perang dengan meletupkan bahan letupan yang dipasang secara rahsia dalam beribu-ribu alat kelui dan ‘walkie-talkie’ tanpa mengetahui siapa yang berada di sekitar.

Sekurang-kurangnya 37 orang telah terbunuh sejak 17 September dan beribu-ribu yang lain cedera di Lebanon akibat letupan alat kelui dan walkie-talkie yang diselaraskan sebagai perangkap samar oleh Israel.

“Letupan di Lebanon nampaknya telah disasarkan, tetapi mempunyai kerosakan berat dalam kalangan orang awam termasuk kanak-kanak terbunuh,” kata diplomat tertinggi Kesatuan Eropah, Encik Josep Borrell Fontelles, dalam satu kenyataan mengutuk serangan itu.

Setiausaha Negara Amerika Syarikat, Encik Antony Blinken, berkata pada 18 April bahawa pihaknya masih “mengumpul fakta” mengenai letupan itu.

Perdebatan undang-undang adalah rumit berdasarkan hakikat bahawa walaupun Hezbollah telah menyalahkan Israel dan pegawai Amerika dan ramai pakar antarabangsa mendakwa mereka bertanggungjawab, Israel sendiri menafikannya secara terbuka.

Pesuruhjaya tinggi Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) bagi hak asasi manusia, Encik Volker Türk, menggesa penyiasatan dijalankan kerana mereka yang melakukan serangan tidak mungkin mengetahui siapa yang menggunakan peranti itu apabila ia meletup.

“Penyasaran serentak beribu-ribu individu, sama ada orang awam atau anggota kumpulan bersenjata, tanpa pengetahuan tentang siapa yang memiliki peranti, lokasi dan persekitaran mereka pada masa serangan itu, jelas melanggar undang-undang hak asasi manusia antarabangsa,” kata Encik Türk.

Dari segi praktiknya, tiada siapa yang mungkin didakwa di bawah undang-undang antarabangsa, memandangkan sifat rahsia operasi dan sejarah panjang tindakan rahsia di Timur Tengah – kebanyakannya dikaitkan dengan Israel.

Sesetengah pakar undang-undang konflik bersenjata atau undang-undang kemanusiaan antarabangsa, berpendapat bahawa analisis Encik Türk mengabaikan fakta bahawa undang-undang perang terpakai dalam situasi ini.

“Hak asasi manusia sentiasa ada tetapi digantikan dalam kes ini oleh undang-undang yang sangat khusus untuk konflik bersenjata,” kata Encik Gary Solis, seorang peguam bela pesara yang menjalankan program undang-undang perang West Point.

Menurut beliau, realitinya ialah undang-undang kemanusiaan antarabangsa cuba meminimumkan bahaya terhadap orang awam dalam peperangan.

Persoalannya ialah sama ada pertempuran antara Hezbollah dengan Israel merupakan konflik bersenjata.

Beliau menegaskan bahawa ia berlaku, berdasarkan pertukaran tembakan berterusan antara kedua-dua pihak sepanjang 11 bulan lalu. – Agensi berita.